Pijn tijdens de bevalling
Nu je zwanger bent, ga je je misschien een paar dingen afvragen, bijvoorbeeld over pijn bij de bevalling: Hoe erg zal die zijn? Wat als je er niet tegen kunt? Kun je dan iets tegen de pijn krijgen? Bevallen doet pijn. Daar kan niemand omheen. Maar elke bevalling is anders en de ene vrouw kan gemakkelijker met de pijn omgaan dan de ander. Hoeveel pijn jij zult hebben, kan dus niemand voorspellen. Maar maak je vooral niet te veel zorgen: er zijn allerlei manieren om de pijn te verzachten. Met en zonder medicijnen. Thuis of in het ziekenhuis.

Dit kun je zelf al voor de bevalling doen
Regel dat er iemand bij je is om je te steunen. Bereid je goed voor. Lees folders, tijdschriften en boeken over bevallen. Stel je vragen aan je verloskundige. Wij raden iedereen aan een zwangerschapscursus te volgen. Dat zorgt er allemaal voor dat je je straks beter kunt ontspannen, waardoor je minder last hebt van de pijn. Je weet dan wat er kan gebeuren en wat je zelf kunt doen. Dat geeft je meer controle en meer vertrouwen dat je de bevalling aan kunt.
 
Wat kun je thuis doen tegen de pijn?
Warmte:  een warme kruik, een warm bad of een lange warme douche kan verlichting geven. Zorg voor een zitje onder de douche zodat je dit wel even vol kan houden.

Massage: laat als je dat wilt je partner je rug masseren net boven of op je stuitje. Vooral bij rugweeën kan dit helpen.

Ademhalingstechnieken: in het begin is de buikademhaling een prima manier om de weeën op te vangen. Later zal je meer moeten gaan puffen.

Houding: verander regelmatig van houding. Blijf niet continu in dezelfde houding liggen, staan of zitten.

Geboorte-TENS (Transcutane Elektrische NeuroStimulatie): via een apparaatje geef je jezelf kleine stroomstootjes. Via elektrodes, die op je rug geplakt zitten, gaan de stroomstootjes je lichaam binnen. Dat geeft een prikkelend of tintelend gevoel. De geboorte-TENS neemt de pijn niet helemaal weg maar vermindert de pijn bij sommige vrouwen wel. Kijk voor meer informatie, het kopen of het huren van een geboorte-TENS op http://www.geboortetens.nl.

Klik hier voor een folder met aanvullende informatie

Wat kun je in het ziekenhuis krijgen tegen de pijn?
Je kunt ook medicijnen tegen de pijn krijgen. Voor pijnbestrijding met medicijnen moet je altijd naar het ziekenhuis. Dat betekent dat de gynaecoloog van het ziekenhuis de zorg over de bevalling zal overnemen. De reden is dat bij toediening van medicijnen je eigen conditie en de conditie van je kindje moeten worden bewaakt. De volgende behandelingen kun je krijgen tegen de pijn:

Ruggenprik (´epiduraal´) 
Verdovende vloeistof wordt in de wervelkolom gespoten. Hier lopen zenuwen die pijnprikkels van de baarmoeder en de bekkenbodem vervoeren. Als deze zenuwen worden uitgeschakeld, voel je de pijn van de weeën niet meer. Behalve pijnzenuwen lopen in deze ruimte ook zenuwen die de spieren in het onderlichaam aansturen. Na een ruggenprik kan dus ook de spierkracht in de benen tijdelijk afnemen; bovendien krijg je minder gevoel in benen en onderbuik.
Er wordt tegenwoordig naar gestreefd om 7 dagen per week, 24 uur per dag de mogelijkheid voor een ruggenprik te bieden.

Voordelen:

• De meeste vrouwen (95%) voelen helemaal geen pijn meer tijdens de weeën.
• Voor zover bekend heeft een ruggenprik geen nadelige gevolgen voor het kind of het geven van borstvoeding.
• Je wordt niet slaperig of suf van een ruggenprik en maakt de bevalling dus helemaal mee.

Nadelen:

• Heel soms werkt een ruggenprik maar aan 1 kant en bij ongeveer 5% van de vrouwen wordt de pijn niet of nauwelijks minder.
• De bevalling, vooral het persen duurt vaak langer omdat het medicijn moet uitwerken. Dit leidt vaker tot een infuus met een weeënstimulerend middel en/of een kunstverlossing (vacuümpomp of keizersnede).
• Om complicaties te voorkomen krijg je zowel een infuus als een blaaskatheter.
• Je mag je bed niet uit, omdat je minder gevoel in je benen hebt. Dat komt langzaam weer terug nadat de toediening van de medicijnen is stopgezet.
• Er kan koorts tijdens de bevalling ontstaan wat soms leidt tot opname van de pasgeborene.
• Een zeldzame, maar erg vervelende complicatie, is hoofdpijn. Deze hoofdpijn treedt meestal pas de volgende dag op. In de helft van de gevallen zijn eenvoudige maatregelen als rust, medicijnen en veel drinken voldoende om de klachten te verhelpen.
• Je kunt jeuk krijgen.

Pompje met remifentanil
Remifentanil is een morfineachtige stof die wordt toegediend via een slangetje in de arm (infuus), dat vastzit aan een pompje. Je kunt zelf met een drukknop de hoeveelheid remifentanil bepalen die je via het infuus krijgt. Het pompje is zo afgesteld dat je jezelf nooit te veel kunt geven.

Voordelen

• Remifentanil werkt snel, vaak al na een paar minuten.
• Remifentanil verdooft de pijn ongeveer even goed als pethidine.
• Na de bevalling is remifentanil vrij snel uit je bloed verdwenen.

Nadelen

• Remifentanil kan van invloed zijn op je ademhaling en op de hoeveelheid zuurstof in je bloed. Daarom moeten jij en je baby bij gebruik van dit middel continu zorgvuldig in de gaten worden gehouden.
• Remifentanil verdooft de pijn minder goed dan een ruggenprik.
• Je kunt niet meer rondlopen. Door de sufheid kun je vallen.
• Welk effect remifentanil op de borstvoeding heeft, is nog niet goed onderzocht.

Pethidine 
Een injectie in je been of bil met een vorm van morfine. Deze pijnstiller haalt niet de gehele pijn weg, maar deze wordt meestal wel veel draaglijker. Vaak zorgt pethidine voor net wat meer ontspanning waardoor de ontsluiting sneller kan vorderen. Pethidine werkt ongeveer 2-4 uur.

Voordelen:

• Je kunt slaperig worden van pethidine, of zelfs in slaap vallen. Dat kan prettig zijn als je moe bent van de weeën: dan kun je even uitrusten.
• Door de pijnstillende werking kan je de pijn beter opvangen en daardoor schiet de ontsluiting vaak sneller op.

Nadelen:

• Slechts 25-50% van de vrouwen vindt dat de pijn verminderd.
• Je kunt misselijk, suf en slaperig worden. Het kan zijn dat je de geboorte daardoor minder bewust meemaakt.
• Ook je kindje kan suf worden van pethidine. Daardoor kan het meer moeite hebben met ademhalen na de geboorte, vooral als de pethidine nog vrij kort voor de geboorte is gegeven. Soms hebben baby’s een injectie nodig om weer goed te kunnen ademhalen.
• Na het gebruik van pethidine verloopt de eerste keer borstvoeding geven kort na de bevalling soms wat moeizamer.

Zoals je kan lezen zijn er voordelen, maar ook een aantal nadelen aan pijnstilling. Toch kun je het soms echt nodig hebben. In dat geval hoef je zeker geen discussie met ons aan te gaan! Als jij graag pijnstilling wil en het medisch mogelijk en verantwoord is, zullen we er alles aan doen om het voor je te regelen!

Film over pijnbestrijding Maasziekenhuis

Klik hier voor een folder met aanvullende informatie